Sáng nay, thư giãn dọn phòng sau đó Butchivuive muốn nghe một cái gì đó để khởi đầu một tuần mới. Youtube bỗng gợi ý cho butchivuive một bài giảng Tĩnh Tâm của cha Cao Gia An, SJ trong series Tĩnh Tâm Mùa Chay 2024 với đề tài:
“HOÁN CẢI TỪ VĂN HÓA HOÀNG TRÁNG”
Cha An đặc biệt nhìn não trạng này trong bối cảnh văn hóa Việt Nam, trước những biểu hiện khá rõ ràng của não trạng này trong xã hội nói chung, cũng như Giáo Hội nói riêng.
Butchi dành thêm thời gian để suy tư về một thực tế trong Tiếng Anh tạm gọi là “Good problem.” Good là tốt, problem là vấn đề. Một vấn đề trên bề mặt có vẻ tốt, nhưng ẩn bên dưới bề mặt đó là những vấn đề cần tinh tế thành thật nhìn nhận.
- LÝ DO
Tại sao con người lại thích hoành tráng?
Thực tâm mà nói, có mấy người trong chúng ta thoát khỏi não trạng này?
Chắc ai cũng thấy một điều gì đó vui hay tự hào khi mình làm ra sự hoành tráng hay là một phần trong sự hoành tráng đó. Ví dụ: Đội bóng của mình đoạt giải nhất trong giải đấu toàn miền Bắc. Hay Giáo xứ mình có ngôi nhà thờ nổi tiếng, to nhất miền Bắc.
Như vậy, sự hoành tráng đáp ứng cái nhu cầu sâu xa hơn bề mặt của nó là THỂ DIỆN, BỘ MẶT, DANH DỰ, TIẾNG TĂM, hay đi sâu hơn nữa là theo như Giáo sư Steven Reiss của Đại học Ohio, USD, thì điều này đáp ứng nhu cầu cao nhất về tâm lý của con người là: ACCEPTANCE (Sự nhìn nhận) và thứ 5: HONOR (Niềm tự hào) của cá nhân, hay một tập thể và 14: SOCIAL STATUS (Danh vọng xã hội). (xem Tham Khảo 1)
Nếu nhìn sâu hơn một tầng nữa thì sau những cái biểu hiện tâm lý đó là một nhu cầu sâu thẳm nhất: HẠNH PHÚC VIÊN MÃN. Vì có hoành tráng là có tự hào, có vui thích và cảm giác hạnh phúc ở tầng sâu hơn. - VẤN ĐỀ Ở ĐÂU?
Nghe kĩ bài giảng của Cha An, vấn đề của não trạng này nằm ở Thang Giá Trị. (Xem Tham Khảo 2)
– Dễ bị đơn giản hóa giá trị của Kitô Giáo chỉ còn dựa trên những cái vỏ bề ngoài
– Cám dỗ để thỏa mãn cái TÔI của cá nhân hay tập thể hơn là xây dựng giá trị Nước Trời. Sự hoành tráng này bao nhiêu phần trăm cho Chúa và bao nhiêu phần trăm cho tiếng khen của tôi, sự tán tụng của công chúng?
– Nhà thờ mọc lên nhiều, to hơn, đẹp hơn, rước kiệu hoành tráng hơn, đoàn thể nhiều hơn nhưng tỉ lệ người Công Giáo có tăng hay đời sống đạo có chất lượng, giáo sĩ hay giáo dân có biến đổi đời sống tốt hơn?
– Hiểu về việc loan báo Tin Mừng hay mở mang nước Chúa có phải là việc xây cho nhiều nhà thờ?
– Một ngôi nhà thờ hoành tráng mọc lên giữa vùng quê nghèo là nên là điều để vui mừng và hãnh diện hay là dấu hiệu cho chúng ta trăn trở và ưu tư?
– Trung tâm của sứ điệp Thiên Chúa Nhập Thể là trong hang bò lừa, đơn sơ, một hài nhi khiêm hạ.
– Giữa một môi trường đầy lũng đoạn, tham nhũng, thì đâu là giá trả thực sự cho những sự hoàng tráng phải thỏa hiệp, nhượng bộ hay chấp nhận những điều đi ngược lại với Tin Mừng của Thiên Chúa?
– Văn hóa Hoành Tráng đẩy chúng ta đi xa với Văn Hóa Tin Mừng, sự hào nhoáng của giá trị bên ngoài dễ làm con tim mình đi chệch hướng.

Nguồn: http://www.stadtmuseum.de
VẤN NẠN VÀ LỜI ĐÁP TRẢ
Nhìn nhận một cách chân thật, không ít thì nhiều ai trong chúng ta cũng có cái men hoàng tráng. Càng làm lớn, giữ vị trí quan trọng thì men này lại càng phát triển hơn. Điều này có thể nói là một vấn nạn mà không thể đưa ra một câu trả lời đơn giản hay một giải pháp thần thánh để hóa giải ngay lập tức.
Có lẽ cả Giáo Hội phương Tây đã trả giá đắt cho những sự hoàng tráng xa hoa mà giờ đây là sự lụi tàn và hoài cổ. Các nhà thờ đã phải bán, nhiều nơi đã trở thành các bảo tàng, triển lãm thay cho nơi thờ phượng, con số người tham quan thì tăng mà số lượng giáo dân thì giảm rõ rệt.
Chúa vẫn nhắc nhở qua mỗi bài phúc âm, qua mỗi Thánh Lễ về lời kêu gọi sám hối trở về với con đường chính: Những con cái thờ phượng Chúa trong Thần Khí và Sự Thật.
Nếu không chịu bước vào đường hẹp (Mt 7:13-14) mà chỉ thích đường hoành tráng thì cái kết là đổ vỡ, chia rẽ, bất hòa và diệt vong.
Lúc này, xin cúi đầu, đấm ngực và xin ơn hoán cải cho chính mình, cho Giáo Hội và cho cả Thế Giới!
Đâu là điều mình có thể thay đổi?
Đâu là giá trị mà mình sẽ tập trung xây dựng bây giờ?
Cầu nguyện cho nhau trong mùa Hoán Cải Thiêng Liêng 2024,
Yeuthuong,
butchivuive suy tư và tóm lược.
Tham khảo:
1. https://explorable.com/16-basic-desires-theory/
2. https://www.youtube.com/watch?v=BkN0Elj9bzo&t=871s
