Ngày xưa, có một vị tướng quân rất mê cờ vây.
Vì thường xuyên phải “đi một nước, nhìn ba nước,” nên khả năng tư duy của ông cũng vô cùng sắc bén. Dần dần, ông gần như không còn đối thủ xung quanh mình. Nhờ đầu óc chiến lược ấy, mỗi lần ra trận ông đều thắng như chẻ tre.
Danh tiếng của ông lan xa. Ai gặp cũng ca ngợi ông không chỉ dũng cảm mà còn rất mưu lược. Lúc đầu được khen ngợi, ông vẫn rất khiêm tốn. Nhưng lâu dần, khi lời khen ngày một nhiều, ông trở nên kiêu ngạo, thường xuyên nói với người khác: “Ta đánh cờ không có đối thủ.”
Trước khi lên đường xuất chinh một trận kéo dài hai năm, ông đi dạo quanh phố để ngắm nhìn quê nhà lần cuối. Bất ngờ, ở góc phố, ông thấy một ông lão đang bày cờ, phía sau có treo tấm biển: “Cao thủ cờ vây, số một thiên hạ.”
Tướng quân nhíu mày: “Mọi người đều nói ta không có đối thủ mà ta còn chưa dám xưng như vậy. Lão già này thật là cuồng ngạo.” Nghĩ vậy, ông tiến đến thách đấu. Đánh liên tiếp vài ván, ông lão đều thua trắng. Tướng quân cười đắc thắng: “Mau cất tấm biển đó đi, đừng làm trò cười cho thiên hạ nữa.”
Ông lão không nói gì, lặng lẽ làm theo. Tướng quân cười lớn rời đi, lòng đầy tự mãn, rồi lên đường xuất chinh…
Hai năm sau, ông trở về. Nhưng lần này không toàn thắng như trước, thậm chí chịu nhiều tổn thất. Tâm trạng của ông nặng nề, nên lại ra phố đi dạo. Tại đúng góc phố cũ, ông lại thấy ông lão năm xưa đang bày cờ và vẫn treo tấm biển: “Cao thủ cờ vây số một thiên hạ.”
Tướng quân nổi giận: “Hai năm trước, ông đã bại dưới tay ta. Nay lấy gì mà còn xưng danh cao thủ?”
Ông lão mỉm cười: “Vậy có dám đấu lại một ván không?”
Tướng quân tức tối đồng ý. Nhưng lần này, ông thua liền mấy ván không gượng nổi.
Hôm sau, ông quay lại đấu tiếp. Vẫn thua trắng.
Cuối cùng, ông hỏi đầy nghi hoặc: “Sao kỳ nghệ của ông giờ lại cao siêu đến thế?” Ông lão cười: “Thật ra, hai năm trước, ta đã có thể thắng rồi. Nhưng ta biết ông sắp ra trận, nên cố ý nhường để ông thêm tự tin. Giờ ông đã trở về, ta không cần nhường nữa.” Nói xong, ông lão gom bàn cờ, thong thả ra đi.
Tướng quân đứng lặng, tâm phục khẩu phục. Ông chợt ngộ ra: “Đời người như một ván cờ, trên mạnh còn có người mạnh hơn.” Và ông cũng hiểu rằng thất bại lần này là do mình đã quá kiêu căng, coi thường người khác.
SUY TƯ:
Cuộc đời như một ván cờ, luôn có người cao tay hơn mình. Tự mãn chẳng khác gì ly nước đầy chỉ chờ tràn ra làm ướt chính mình.
Càng giỏi càng phải cần khiêm tốn. Không phải lúc nào thắng cũng là khôn ngoan.
Có lúc nhường là để người khác vững tin.
Dừng là để tránh va vấp.
Tiến là khi đã nhìn thấy rõ thời cơ.
Biến nhường, biết dừng, biết tiến, đó mới là trí tuệ thực sự.
Yeuthuong,
Little-pencil sưu tầm từ Trạm sách 247

